Wyniki konkursu Biennale Architektura 2023

Wyniki konkursu na kuratorski projekt wystawy w Pawilonie Polskim na 18. Międzynarodowej Wystawie Architektury w Wenecji w 2023

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prof. dr hab. Piotr Gliński, zaakceptował w dniu 10 listopada 2022 r. rekomendowany przez Jury konkursu zwycięski projekt „Układane” kuratora Jacka Sosnowskiego z udziałem Anny Barlik i Marcina Strzały, do realizacji w Pawilonie Polskim na 18. Międzynarodowej Wystawie Architektury w Wenecji w 2023.

W dniu 27 października 2022 roku w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki odbyły się obrady Jury konkursu na kuratorski projekt wystawy w Pawilonie Polskim na 18. Międzynarodowej Wystawie Architektury w Wenecji w 2023. Jury, powołane przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, obradowało w składzie: Mateusz Adamkowski, prof. Jerzy Bogusławski, Jarosław Denisiuk, Tadeáš Goryczka,  Dominika Janicka, dr Janusz Janowski, Agnieszka Kalinowska-Sołtys, Dorota Leśniak-Rychlak, Wojciech Mazan, Barbara Schabowska, dr hab. inż. arch. Bolesław Stelmach (Przewodniczący Jury), prof. dr hab. Andrzej Szczerski (nieobecny), Piotr Walkowiak. Jury spośród 34 zakwalifikowanych do konkursu zgłoszeń jako zwycięski wybrało projekt „Układane” kuratora Jacka Sosnowskiego z udziałem Anny Barlik i Marcina Strzały i wystosowało następujące oświadczenie:

Żyjemy w post-cyfrowej rzeczywistości, której nie rozumiemy do końca; która zostawia nas zagubionymi i bezbronnymi. Laboratorium przyszłości architektury od którego zależy życie przyszłych pokoleń nie może polegać wyłączanie na algorytmie, najnowsze technologie nie mogą pomijać humanistycznego wymiaru przekształcania przestrzeni.  Zaproponowana instalacja ma zderzyć nas z anonimowymi, obcymi siatkami metalowych modułów aby uzmysłowić problem nadmiernego zaufania do parametryki algorytmów.

„A zatem zawierzamy logice algorytmów, które w sensie poznawczym, nie są odzwierciedleniem naszej optyki. Tworząc wypaczone procesy przetwarzania informacji  ryzykujemy tworzenie wypaczonego świata” – czytamy w opisie autorskim.

Intencją wybranej pracy, jest wskazanie że jedynym i ostatecznym podmiotem rozwoju przestrzeni jest jej humanistyczny wymiar.

Projektem Rezerwowym został projekt „Miejsce Troski” kuratorek Agnieszki Kacprzak i Iwony Kalenik.

Intencje pracy oddają znakomicie słowa Martina Hagglunda „Ponieważ wszystko co robimy i wszystko, co kochamy, może się skończyć, jesteśmy zobowiązani do troski”. Autorki w przestrzeni Pawilonu Polskiego kreują wielowarstwową narrację „o troskliwej wrażliwości” przestrzeni otaczającego nas świata. „Kojąca opowieść, stojąca w opozycji do języka siły, rywalizacji, hierarchii i kategoryzacji, wydaje się słaba swoją delikatnością. Jednak ontologiczna zmiana w kierunku wrażliwego i troskliwego zadawania pytań (…) może okazać się tym, czego potrzebuje świat”. Ekspozycja – na podłodze i ścianach w przestrzeni pawilonu ma wielowymiarową, dotykalną, zmysłową wartość. Ni to lapidarium, ni to kolekcje odnalezionych na plaży czy w lesie fragmentów natury, ułamków naszego życia. Kamień, drewno, tynk, metal – fragmenty przedmiotów są nośnikiem emocji. A jednocześnie ich przypadkowe zbiory podobne są do próbek materiałów w trakcie budowy domu, które gromadzi architekt w swojej pracowni. Przekształcenie przestrzeni jest troską zaklętą w proces, jest wrażliwym opowiadaniem.

Zgodnie z postanowieniami regulaminu konkursu, w przeciągu miesiąca, wszystkie dopuszczone do konkursu projekty zostają upublicznione w zakładce KONKURS.

Więcej o zwycięskim projekcie „Układane”

W post-cyfrowej rzeczywistości zmuszeni jesteśmy całkowicie zawierzyć nowym, cyfrowym metodom radzenia sobie z danymi, takimi jak uczenie maszynowe (często nazywane, notabene niepoprawnie, sztuczną inteligencją). A zatem zawierzamy logice algorytmów, które w sensie poznawczym, nie są odzwierciedleniem naszej optyki. Tworząc wypaczone procesy przetwarzania informacji, ryzykujemy tworzenie wypaczonego świata.

Celem projektu jest materialna wizualizacja pewnego wycinka danych dotyczących mieszkalnictwa. Obraz zbudowany na podstawie fragmentarycznych informacji, jedynie w zarysie odpowiadający rzeczywistości. Forma ta okazuje się być pełna przekłamań. W dobitny sposób pokazuje, że architektura budowana wyłącznie w oparciu o zbiory zmiennych i określone wskaźnikami cele traci swoją podmiotowość – dobrostan człowieka.

Noty biograficzne

Jacek Sosnowski, kurator i producent. Ukończył kulturoznawstwo w Instytucie Kultury Polskiej na Uniwersytecie Warszawskim oraz historię sztuki w Collegium Civitas. Od 2009 roku prowadzi Fundację Propaganda i galerię Propaganda w Warszawie. W latach 2017-2018 był kuratorem Fundacji Dom Development City Art gdzie zrealizował kilkanaście projektów artystycznych w przestrzeni nowopowstających osiedli mieszkaniowych. Od 2015 jest współorganizatorem Warsaw Gallery Weekend. W latach 2012-2015 realizował projekt Martin Scorsese Presents: Masterpieces of Polish Cinema

Anna Barlik, artystka wizualna zajmująca się przestrzenią oraz kontekstami lokalnymi. W swoich pracach często odnosi się do percepcji wzrokowej.

Absolwentka Wydziału Tkaniny i Ubioru Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi (2007) oraz Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w Warszawie (2010). W 2017 roku uzyskała tytuł doktora sztuki na ASP w Warsza­wie prezentując pracę „Kompozycje północne”, która powstawała przez poprzednich 5 lat przez badania lokalne artystki na Północy. W 2013 ukończyła studia podyplomowe z urbanistyki i gospodarki przestrzennej na Politech­nice Warszawskiej. Odbyła rezydencje artystyczne w Finlandii i na Islandii, gdzie w latach 2011-2014 realizując wystawy zbierała tematy, które później przekuła w pracę doktorską. Autorka wielu wystaw w Polsce i za granicą.

Wykładowczyni Wydziału Sztuki Nowych Mediów Polsko–Japońskiej Akademii Technik Komputerowych, gdzie uczy kompozycji i struktur wizualnych oraz prowadzi pracownię rzeźby. W swoich pracach bada przestrzenne zależności między człowiekiem, a otaczającą go rzeczywistością. Swoje instalacje ustawia zarówno w galeriach sztuki, jaki i w miejscach publicznych, na ulicy i w parkach, inge­rując w ten sposób w otoczenie. Jej działania nigdy nie mają charakteru destrukcyjnego, w centrum zawsze jest człowiek i to, w jaki sposób korzysta z przestrzeni. Stara się sprawić, by osadzona w przestrzeni relacja osoby z rzeczą była zawsze ciekawym doświadczeniem.

Marcin Strzała, projektant, architekt eksplorujący transdyscyplinarny charakter architektury ery cyfrowej. Absolwent Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej (2010). Były wykładowca Monash Art, Design and Architecture w Melbourne oraz nauczyciel wizytujący na Xi”an University of Architecture and Technology w Chinach.

Prowadzi wykłady na temat cyfrowego paradygmatu w projektowaniu na School of Form Uniwersytetu SWPS oraz na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, gdzie od początku związany jest z programem Archi­tecture for Society of Knowledge. W swojej pracy naukowej zajmuje się relacjami między danymi cyfrowymi a ich fizyczną reprezentacją w architekturze. Szczególnym obszarem badań są zmieniające się wraz z rozwojem narzędzi CAD/CAM granice percepcji tego co możemy sobie wyobrazić a tego co możemy wytworzyć korzystając z addytywnych metod produkcji (tzw. druk 3d). W pracy dydaktycznej dąży do syntezy potencjału płynącego z narzędzi cyfrowych z architekturą wernakularną.

18. Międzynarodowa Wystawa Architektury — La Biennale di Venezia

20 maja–26 listopada 2023
kuratorka generalna: Lesley Lokko
temat przewodni: „Laboratorium przyszłości” [eng. The Laboratory of the Future]
https://www.labiennale.org/en/architecture/2023

Udział Polski w 18. Międzynarodowej Wystawie Architektury w Wenecji finansuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej