Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki ogłaszają KONKURS na kuratorski projekt wystawy, do realizacji w Pawilonie Polskim, prezentowanej w ramach 18. Międzynarodowej Wystawy Architektury w Wenecji w 2023 roku, której kuratorką generalną jest Lesley Lokko (temat przewodni: Laboratorium przyszłości [eng. The Laboratory of the Future]). Projekt powinien poruszać zagadnienia istotne dla współczesnej sytuacji architektury, zarówno w wymiarze lokalnym jak i globalnym.
Kuratorski projekt wystawy powinien zawierać koncepcję wystawy, pełny scenariusz wystawy wraz z wizualizacją, streszczenie scenariusza wystawy oraz kosztorys produkcji projektu.
Kurator projektu, a w przypadku zespołu kuratorskiego przynajmniej jedna osoba musi posiadać:
—wykształcenie wyższe;
—dobrą znajomość zagadnień współczesnej architektury, doświadczenie kuratorskie w organizowaniu wystaw;
—dobrą znajomość języka angielskiego.
Projekt należy złożyć bez umieszczonego na nim nazwiska kuratora projektu. Na projekcie należy umieścić godło, a następnie powtórzyć je na załączonej kopercie, w której należy umieścić następujące informacje:
—powtórzenie godła
—imię i nazwisko kuratora
—adres mailowy i pocztowy, numer telefonu kuratora
—CV kuratora
—wypełnione i podpisane „Oświadczenie kuratora”, które stanowi załącznik do regulaminu.
Koncepcja wystawy oraz streszczenie scenariusza zostaną upublicznione po ogłoszeniu wyników konkursu. Udostępnienie pełnego scenariusza wystawy wraz z wizualizacją projektu nastąpią za pisemną zgodą kuratora.
Termin składania projektów upływa z dniem 30 września 2022 roku. Decyduje data wpływu do kancelarii Organizatora na adres:
Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki
pl. Małachowskiego 3
00-916 Warszawa
z dopiskiem „Biennale Architektury 2023”
Pełne warunki i zasady uczestnictwa w konkursie zawarte są w regulaminie konkursu.
Do pobrania:
—regulamin konkursu [pdf]
—plany Pawilonu Polskiego [zip]
Dodatkowe informacje o konkursie:
—Ewa Mielczarek e.mielczarek@zacheta.art.pl
—Joanna Waśko j.wasko@zacheta.art.pl
18. Międzynarodowa Wystawa Architektury — La Biennale di Venezia
20 maja–26 listopada 2023
kuratorka generalna: Lesley Lokko
temat przewodni: Laboratorium przyszłości [eng. The Laboratory of the Future]
więcej o Biennale Architektury 2023
Oficjalny tytuł 18. Międzynarodowej Wystawy Architektury brzmi Laboratorium przyszłości [eng. The Laboratory of the Future]
Dzięki coraz to nowszym technologiom — mówi Lesley Lokko — udaje nam się czasem uchwycić nieprzefiltrowany obraz życia w tych częściach świata, których nigdy nie będzie nam dane odwiedzić, a co dopiero zrozumieć. Niemniej jednak umiejętność jednoczesnego dostrzegania tego, co dalekie i bliskie, jest formą — jak ujęli to w znanych powszechnie wypowiedziach W.E.B. Du Bois i Frantz Fanon — „podwójnej świadomości”, wewnętrznego konfliktu przeżywanego przez wszystkie grupy podporządkowanych bądź skolonizowanych, konfliktu obejmującego nie tylko to, co dzieje się „tam”, a więc w miejscach określanych jako kraje rozwijające się, trzeci świat czy świat arabski, ale również „tutaj”, w scenerii i metropoliach globalnej Północy. W Europie dużo się mówi o mniejszościach i różnorodności, ale mniejszości na Zachodzie są tak naprawdę globalną większością, zaś różnorodność stała się normą. Jest tylko jedno miejsce na naszej planecie, w którym łączą się i przenikają najważniejsze kwestie związane z równością, rasą, nadzieją i obawą. To Afryka. Z antropologicznego punktu widzenia wszyscy jesteśmy Afrykanami. A to, co się dzieje w Afryce, dotyczy nas wszystkich.
Uzasadniając swój wybór, Lesley Lokko powiedziała, że tytuł wystawy można rozumieć na kilku poziomach:
Po pierwsze Afryka istotnie jest laboratorium przyszłości. Jesteśmy najmłodszym z kontynentów, ze średnią wieku niższą o połowę w porównaniu z Europą czy Stanami Zjednoczonymi i o dekadę w porównaniu z Azją. Jesteśmy również kontynentem, który najszybciej się urbanizuje, w tempie około 4% rocznie. Ten szybki i w dużej mierze niekontrolowany rozwój odbywa się zazwyczaj kosztem lokalnych środowisk i ekosystemów, dlatego stoimy dziś w obliczu zmian klimatycznych zachodzących na poziomie zarówno regionalnym, jak i globalnym. Pozostajemy nadal kontynentem o niskim poziomie zaszczepienia wynoszącym około 15%, mimo to odnotowaliśmy najniższą liczbę zgonów i infekcji, czego środowisko naukowe nie potrafi przekonująco wyjaśnić. I chociaż tak często znajdowaliśmy się po złej stronie historii, pozbawieni nadziei, to jednak w tym przypadku nasza wytrwałość, samowystarczalność i długa tradycja opieki medycznej silnie zakorzenionej we wspólnocie nieoczekiwanie przechyliła szalę na naszą korzyść. Wieloletnia, naznaczona traumą historia przymusowych migracji i związanego z nimi transatlantyckiego handlu ludźmi stanowi fundament, na którym dziś prowadzona jest walka o prawa człowieka i budowanie społeczeństwa obywatelskiego na całym świecie. W trakcie licznych dyskusji o dekarbonizacji nie wolno nam zapomnieć, że to właśnie ciała czarnych stały się niejako pierwszym paliwem napędzającym europejską ekspansję kolonialną, która ukształtowała oblicze nowoczesnego świata. Równość ras i sprawiedliwość klimatyczna to dwie strony tego samego medalu.
Nadzieja jest jednak silną walutą. Mieć nadzieję to znaczy być człowiekiem. Patrząc z osobistej perspektywy, mogę powiedzieć, że moją dzisiejszą obecność przy tym stole zawdzięczam niestrudzonej walce o bardziej otwarty, sprawiedliwy i egalitarny świat prowadzonej przez poprzednie pokolenia. Wizja społeczeństwa nowoczesnego, zróżnicowanego i inkluzywnego jest niezwykle nośna i pociągająca, jednak dopóki pozostaje w sferze wyobraźni, jest niczym więcej jak tylko mirażem. Dziś potrzeba nam czegoś, co działa mocniej niż obraz, a jak pokazuje historia, to właśnie architekci odgrywają kluczową rolę w przekuwaniu wizji w rzeczywistość.
Po drugie, samo Biennale w Wenecji jest również rodzajem laboratorium przyszłości — to czas i przestrzeń refleksji o roli i miejscu architektury w naszym świecie — tym dzisiejszym, i tym, który nadejdzie. Dzisiaj słowo „laboratorium” kojarzy się przede wszystkim z eksperymentami naukowymi, wywołuje w naszej wyobraźni obraz określonego pomieszczenia czy budynku. Jednak jak wskazuje Richard Sennet, socjolog badający pojęcie „pracowni”, z którego wywodzi się słowo „laboratorium” [z łac. labor – praca], koncept pracy zespołowej można rozumieć znacznie szerzej. W starożytności zarówno w Chinach, jak i w Grecji pracownie – ówczesne warsztaty — były najważniejszymi centrami skupiającymi życie społeczne. Po zakończeniu wojny secesyjnej w Stanach Zjednoczonych były niewolnik Booker T. Washington zainicjował projekt polegający na tym, że wyzwoleni niewolnicy opuszczali swoje domy i kształcili się w dwóch wzorcowych instytutach — Hampton i Tuskegee, po czym wracali do lokalnych społeczności. Najważniejsze było to, że podczas takiej tymczasowej relokacji dzięki codziennym kontaktom z nowymi ludźmi — już na równej płaszczyźnie — oraz wzajemnej wymianie doświadczeń wyrabiali w sobie poczucie wartości i umiejętność współpracy.
Naszą wystawę postrzegamy właśnie jako rodzaj warsztatów — laboratorium, w którym architekci i praktycy działający w poszerzonym obszarze kreatywnych dyscyplin przedstawią przykłady swoich aktualnych działań i w ten sposób wytyczą ścieżkę, którą podąży publiczność (pozostali uczestnicy i widzowie), wyobrażając sobie, co może przynieść przyszłość.
31 maja 2022
Wersja oryginalna oświadczenia